WIWAT MAJ, TRZECI MAJ!

Była wiosna, wiosna wkoło nadszedł cudny maj,
Pełne pieśni każde sioło, świat się zmienił w raj!
Hej, pamiętny ów dzień chwały –cudny; „Trzeci Maj”!
Naród zgodny, silny, cały, chciał podźwignąć kraj!
„Naród z królem – król z Narodem równy każdy stan,
Wolni wszyscy – wszyscy społem, kmieć, mieszczanin, pan…”
Tak głosiły sławne prawa, chlubny ojców czyn.
Nim Polska zmartwychwstała z upadku i win!…
W górę serca! – wstały świty, w Polsce cudny maj!
Blask ozłocił już gór szczyty, wolny polski kraj!
Rozbudziła się w Narodzie wiara w siłę, moc!
Tylko trzeba trwać nam w zgodzie od świtu – po noc!
Niechaj z wieży biją dzwony jak jest wielki kraj.
Niech na wszystkie głoszą strony: „Wiwat Trzeci Maj”
„Trzeci Maj” – R. Suchodolski

3 maja 1791 r. od samego rana w okolicach Zamku Królewskiego gromadziły się tłumy mieszczan. Wyczuwało się podniosły nastrój. Po Warszawie rozległa się wieść o mających nastąpić nadzwyczajnych wydarzeniach. To był już kolejny rok obrad Sejmu Wielkiego. Tego dnia król Stanisław August Poniatowski zabierał głos trzykrotnie. Mówił dobitnie, że wprowadzenie nowej ustawy to ostatnia szansa ratowania Rzeczypospolitej. Kiedy chciał zabrać głos po raz czwarty i podniósł rękę zgromadzeni uznali to za propozycję głosowania przez aklamację. Tak też się stało. Rozległy się okrzyki: „Wiwat król”, „Wiwat konstytucja”, a ustawa została przyjęta. To ustawa zwana Ustawą Rządową. Była pierwszą konstytucją w Europie, a drugą na świecie. Nazywano ją też Konstytucją 3 maja.

Zmieniała ona ustrój Rzeczypospolitej. Znosiła liberum veto oraz wolną elekcję. Dawała przywileje mieszczanom. Wprowadzała stałą armię w liczbie 100 tysięcy oraz podatki w różnych wysokościach dla szlachty i duchowieństwa. Co najważniejsze Konstytucja 3 maja wprowadzała trójpodział władzy, który proponowali oświeceniowi myśliciele. O tym, jak dobra to była konstytucja świadczy fakt, że dzisiejsze konstytucje też opierają się na trójpodziale władzy, który miał i ma zapewniać bezpieczeństwo oraz równowagę i podział władz.
To już 230 lat!

W tym roku obchodzimy 230 rocznicę uchwalenia konstytucji. Święto zostało na nowo przyjęte w 1989 r. Wcześniej przez wiele lat jego obchodzenie było zakazane.

Daniel Jakubiak

Skip to content